Năm 2023, Thái Lan đã vượt qua Indonesia để trở thành quốc gia xuất khẩu nhiều ô tô vào Việt Nam nhất, chiếm tới 45,35% về lượng và chiếm 40,46% về giá trị. Thế nhưng quý I năm nay xứ sở vạn đảo đã lật ngược tình thế trở thành nhà cung cấp xe ô tô lớn nhất của Việt Nam.

Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, quý I/2024 cả nước nhập khẩu 32.272 chiếc ô tô, trị giá hơn 675 triệu USD, giảm 23,2% về lượng và giảm 27,1% về trị giá so với cùng kỳ năm 2023. Riêng tháng 3 đạt 15.860 chiếc với trị giá hơn 330 triệu USD, tăng mạnh 64,4% về lượng và tăng 62,3% về trị giá so với tháng trước đó.

Tuy nhiên, tháng 4 thị trường giảm nhẹ, ước tính chỉ có khoảng 12.500 ô tô nguyên chiếc được nhập khẩu về nước, tương ứng là mức giá trị kim ngạch khoảng 244 triệu USD. Lũy kế 4 tháng đầu năm nay, tổng kim ngạch nhập khẩu ô tô ước đạt 44.772 chiếc và 919 triệu USD. Con số này vẫn đang thấp hơn đến 17,6% về lượng và 24,2% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.

Thị trường ô tô nhập khẩu quý I/2024 có nhiều thay đổi. Ảnh minh họa

Đáng chú ý, bảng xếp hạng xuất xứ ô tô nhập khẩu trong quý I cũng có sự thay đổi, Indonesia soán ngôi vương của xứ sở chùa vàng cung cấp ô tô cho thị trường Việt Nam 14.762 chiếc (gồm rất nhiều dòng xe bán chạy như: Mitsubishi Xpander, Suzuki XL7, Toyota Yaris Cross, Innova Cross, Wigo,... hay mới đây nhất là Mitsubishi Xforce), tổng trị giá hơn 213 triệu USD, giảm 2,3% về lượng nhưng tăng 1,7% về trị giá.

Dù Thái Lan giữ vị trí đầu bảng quý I và cả năm 2023, nhưng đến thời điểm hết tháng 3/2024 quốc gia này đã lùi về vị trí thứ hai, xuất khẩu sang thị trường Việt Nam 10.420 chiếc xe hơi (trong đó có rất nhiều dòng xe được người Việt quan tâm như: Toyota Corolla Cross, Camry, Corolla Altis, Fortuner (một số phiên bản), Ford Everest, Honda HR-V, Civic, Mazda 2, CX-30, CX-3, Forester Subaru), tổng trị giá hơn 203 triệu USD, giảm mạnh 50% về lượng và giảm 51,3% về trị giá so với cùng kỳ năm trước.

Ông lớn Trung Quốc vẫn bảo toàn ở vị trí thứ 3, với 5.821 chiếc trong quý I, trị giá hơn 176 triệu USD, tăng mạnh 144% về lượng và tăng 89% về trị giá so với quý I/2023. Đặc biệt trong tháng 3, số lượng xe ô tô Việt Nam nhập khẩu từ Trung quốc cũng tăng trưởng mạnh mẽ nhất trong số 10 quốc gia và khu vực Việt Nam đang hợp tác. Được biết, sắp tới 2 thương hiệu lớn của Trung Quốc là BYD và Aion đang gấp rút ra mắt thị trường Việt Nam.

Về tình hình tiêu thụ, trong quý I/2024, doanh số bán xe ô tô toàn thị trường giảm 17%. Theo báo cáo của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) vừa công bố, tháng 3/2024 doanh số bán hàng toàn thị trường, đạt 58.165 xe (bao gồm số liệu của các thành viên thuộc VAMA và xe nhập khẩu toàn thị trường), giảm 17% so với cùng kỳ năm 2023.

Cụ thể, trong tháng 3/2024, doanh số bán hàng của toàn thị trường đạt 27.289 xe, tăng 135% so với tháng 2/2024, nhưng giảm 9% so với cùng kỳ tháng 3/2023. Trong đó, phân khúc xe du lịch tăng trưởng cao nhất 135% với doanh số 19.014 chiếc, xe thương mại đạt 8.047, tăng 131% và xe chuyên dùng đạt 228 chiếc, tăng 307% so với tháng 2.

Năm nay sẽ không còn chính sách hỗ trợ thuế trước bạ cho xe lắp ráp và sản xuất trong nước, phần chi phí ảnh hưởng khá nhiều đến quyết định mua hàng của người dân. Các doanh nghiệp cần xác định phương hướng tạo ra các chính sách khuyến mãi khác để thúc đẩy doanh số bán hàng.

Thực tế cũng cho thấy, năm 2023 các hãng xe có thị phần nhỏ hơn như Ford, KIA, Mazda, Mitsubishi đã tăng trưởng đáng kể nhờ có chiến lược giá tốt hơn so với các hãng lớn như Toyota, Honda. Không những thế, thị trường sản xuất và tiêu thụ ô tô cũng sẽ sôi động hơn khi các thương hiệu Trung Quốc bắt đầu hợp tác mở nhà máy lắp ráp và phân phối chính thức tại Việt Nam, dẫn đến việc cạnh tranh sẽ thêm phần khốc liệt.